Cách giao dịch chứng khoán: Hướng dẫn CHI TIẾT & DỄ HIỂU

Thị trường chứng khoán ngày càng thu hút sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư nhờ tiềm năng sinh lời hấp dẫn. Tuy nhiên, để bắt đầu hiệu quả, bạn cần hiểu rõ cách giao dịch chứng khoán – từ tìm hiểu khái niệm, quy trình mở tài khoản đến chọn cổ phiếu và đặt lệnh. Trong bài viết này, ACBS sẽ giúp nhà đầu tư mới tìm hiểu các bước cơ bản và kinh nghiệm quan trọng khi bắt đầu giao dịch chứng khoán.
Đầu tư chứng khoán có 2 cách:
|
Mục lục bài viết
1. Hướng dẫn giao dịch chứng khoán cho nhà đầu tư mới
Dưới đây là 4 bước cơ bản giúp nhà đầu tư mới làm quen với cách thức giao dịch chứng khoán:
Bước 1: Tìm hiểu về các khái niệm cơ bản về giao dịch chứng khoán
Trước khi bắt đầu giao dịch, nhà đầu tư cần nắm rõ một số khái niệm nền tảng để hiểu cách thị trường vận hành. Một số các từ viết tắt trong chứng khoán quan trọng bao gồm:
- Chứng khoán: Theo Luật Chứng khoán số 54/2019/QH14 (khoản 1, điều 4), chứng khoán được xem là một loại tài sản đặc biệt, bao gồm nhiều hình thức như: cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ, hợp đồng tương lai và các loại công cụ tài chính khác. Đây là kênh đầu tư phổ biến và linh hoạt cho cả cá nhân và tổ chức.
- Cổ phiếu: Là loại chứng khoán xác nhận quyền sở hữu của nhà đầu tư đối với một phần vốn của doanh nghiệp phát hành. Khi nắm giữ cổ phiếu, bạn không chỉ có cơ hội nhận cổ tức, mà còn được hưởng lợi từ sự tăng trưởng của doanh nghiệp.
- Cổ phần: Cổ phần là phần vốn nhỏ nhất trong tổng vốn điều lệ của công ty cổ phần. Các cổ phần này có giá trị bằng nhau và là cơ sở để chia quyền sở hữu cho các cổ đông.
- Trái phiếu: Trái phiếu là một loại chứng khoán ghi nhận quyền lợi hợp pháp của người sở hữu đối với một khoản vay mà tổ chức phát hành (doanh nghiệp, chính phủ…) cam kết hoàn trả trong tương lai kèm theo lãi suất.
- Chứng chỉ quỹ: Đây là loại chứng khoán xác nhận quyền sở hữu của nhà đầu tư đối với phần vốn góp vào quỹ đầu tư đại chúng. Quỹ sẽ sử dụng nguồn vốn này để đầu tư vào các tài sản khác như cổ phiếu, trái phiếu,… nhằm tối ưu hóa lợi nhuận cho nhà đầu tư.
- Hợp đồng tương lai (Future Contract): Là một thỏa thuận pháp lý ràng buộc giữa hai bên để mua hoặc bán một loại tài sản (có thể là chứng khoán, hàng hóa, chỉ số…) vào một thời điểm xác định trong tương lai, với mức giá được chốt tại thời điểm ký kết hợp đồng.
- Chứng khoán phái sinh: Đây là công cụ tài chính phát sinh từ các loại tài sản cơ sở như cổ phiếu, trái phiếu, chỉ số… và được phát hành nhằm hỗ trợ phòng ngừa rủi ro hoặc gia tăng lợi nhuận thông qua biến động giá. Chứng khoán phái sinh thường được lưu ký và xác nhận quyền sở hữu qua tổ chức lưu ký chứng khoán.
- Các chỉ số chính trên thị trường Việt Nam:
-
- VN-Index: Phản ánh biến động giá của toàn bộ cổ phiếu niêm yết trên Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE).
- VN30-Index: Đại diện cho 30 mã cổ phiếu có vốn hóa lớn và thanh khoản cao nhất trên sàn HOSE – nhóm cổ phiếu “dẫn dắt” thị trường.
- HNX-Index: Phản ánh biến động của các cổ phiếu niêm yết trên Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX).
- Hợp đồng tương lai TPCP 5 năm và 10 năm: Hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ là công cụ phái sinh có tài sản cơ sở là trái phiếu Chính phủ thực tế hoặc một loại trái phiếu giả định được thiết kế dựa trên các đặc điểm tiêu chuẩn của trái phiếu Chính phủ, như kỳ hạn, lãi suất, mệnh giá…
- Phiên giao dịch: Là khung thời gian chính thức trong ngày mà các giao dịch mua bán chứng khoán được thực hiện trên sàn. Thông thường, mỗi sàn có lịch giao dịch riêng, được quy định rõ theo giờ hành chính.
- Bảng giá chứng khoán: Đây là công cụ trực quan thể hiện giá cổ phiếu, biến động thị trường và các lệnh mua – bán theo thời gian thực. Bảng giá là nơi nhà đầu tư theo dõi diễn biến thị trường và đưa ra quyết định giao dịch. Tham khảo bảng giá chứng khoán ACBS tại đây.

Bước 2: Mở tài khoản chứng khoán tại ACBS
ACBS SMART là nền tảng giao dịch trực tuyến toàn diện, bao gồm ứng dụng di động và web trading, giúp nhà đầu tư nắm bắt thị trường nhanh chóng và ra quyết định hiệu quả.
- Ứng dụng di động hỗ trợ đặt lệnh tức thì, cập nhật dữ liệu thời gian thực, giao diện trực quan.
- Web trading cung cấp phân tích chuyên sâu: độ rộng thị trường, sức mua NĐT nước ngoài, kỹ thuật, bộ lọc cổ phiếu theo watchlist cá nhân.
Tích hợp công nghệ eKYC, ACBS SMART cho phép mở tài khoản trực tuyến chỉ trong 5 phút. Hệ thống bảo mật 2 lớp linh hoạt (Smart OTP, SMS OTP, chữ ký số), kiểm soát đăng ký số lượng thiết bị đăng nhập, tăng độ an toàn và đồng bộ mượt mà giữa thiết bị.
ACBS không thu bất kỳ khoản phí nào khi mở tài khoản chứng khoán, tạo điều kiện thuận lợi để khách hàng tiếp cận thị trường một cách dễ dàng.
Cách 1: Mở tài khoản qua ứng dụng ACBS Smart trên App store / CH Play
- Bước 1: Truy cập app ACBS SMART, ở màn hình đăng nhập chọn nút Mở tài khoản và nhấn Bắt đầu
- Bước 2: Mở ứng dụng ACBS SMART, tại màn hình đăng nhập chọn “Mở tài khoản” và nhấn “Bắt đầu”.
- Bước 3: Nhập thông tin cá nhân, chọn loại tài khoản phù hợp, nhấn “Tiếp tục” và xác thực email bằng mã OTP được gửi đến.
- Bước 4: Thực hiện định danh điện tử (eKYC) qua quét giấy tờ (Bản gốc CCCD còn hiệu lực) và khuôn mặt.
- Bước 5: Kiểm tra lại thông tin và ký hợp đồng điện tử.
- Bước 6: Xác nhận việc mở tài khoản thành công.
>>> Tham khảo các bước thực hiện kèm hình minh hoạ chi tiết [TẠI ĐÂY]
Cách 2: Mở tài khoản trực tiếp tại quầy giao dịch của ACBS
Đến trực tiếp quầy giao dịch ACBS gần nhất để được hỗ trợ mở tài khoản. Khách hàng cần mang theo giấy tờ tùy thân (CCCD) và thực hiện các bước đăng ký dưới sự hướng dẫn của nhân viên.
>>> Tham khảo địa chỉ các chi nhánh ACBS [TẠI ĐÂY].

Bước 3: Chuyển tiền vào tài khoản chứng khoán ACBS
Sau khi mở tài khoản giao dịch tại ACBS, khách hàng nên nộp tiền vào tài khoản để có thể bắt đầu thực hiện các giao dịch chứng khoán. Hiện tại, ACBS không quy định mức tiền nộp tối thiểu khi đầu tư chứng khoán. Khách hàng có thể chủ động bắt đầu với số vốn phù hợp với kế hoạch tài chính cá nhân. ACBS không quy định mức tiền nộp tối thiểu khi đầu tư chứng khoán
>>> Tham khảo hướng dẫn nộp, chuyển tiền vào tài khoản giao dịch chứng khoán cơ sở ACBS [TẠI ĐÂY]
Bước 4: Chọn cổ phiếu muốn đầu tư và đặt lệnh
Sau khi đã mở tài khoản và nắm được các nguyên tắc cơ bản, nhà đầu tư bắt đầu chọn cổ phiếu và tiến hành đặt lệnh mua trực tiếp trên nền tảng giao dịch của công ty chứng khoán:
KHỚP LỆNH ĐỊNH KỲ | KHỚP LỆNH LIÊN TỤC | KHỚP LỆNH SAU GIỜ | |||||||
Lệnh mua/bán được thực hiện khớp lệnh tại một thời điểm nhất định. | Lệnh mua/bán được thực hiện khớp lệnh ngay khi lệnh được nhập vào hệ thống. | Lệnh được thực hiện khớp lệnh sau khi phiên giao dịch chính thức kết thúc. | |||||||
Lệnh | ATO | ATC | LO | MP | MOK | MAK | MTL | PLO | |
Thời gian | 9h00 – 9h15 | 14h30 – 14h45 | 9h00 – 11h30
13h00 – 14h45 |
14h45 – 15h00 | 9h15 – 11h30
13h00 – 14h45 |
14h45 – 15h00 | |||
Sàn | HOSE | HOSE
HNX |
HOSE
HNX |
UPCOM | HOSE | HNX | HNX | ||
Khớp | Cuối phiên ATO/ATC | Khớp ngay khi có lệnh MUA/BÁN với mức giá tương ứng trên sàn | Khớp ngay nếu có lệnh đối ứng chờ sẵn |
Nguyên tắc khớp lệnh trên thị trường:
Ưu tiên theo loại lệnh:
- Phiên định kỳ: Ưu tiên ATO, ATC.
- Phiên liên tục: Ưu tiên MP, MTL, MOK, MAK.
Ưu tiên về giá:
- Với lệnh mua: Ưu tiên giá cao hơn.
- Với lệnh bán: Ưu tiên giá thấp hơn.
Ưu tiên về thời gian: Lệnh nhập trước sẽ được ưu tiên thực hiện trước.
Hướng dẫn đặt lệnh tại ACBS: ACBS cung cấp nhiều kênh đặt lệnh giúp nhà đầu tư giao dịch nhanh chóng và linh hoạt:
- Qua Web Trading: [Xem hướng dẫn chi tiết tại đây]
- Qua Mobile Trading: [Xem hướng dẫn chi tiết tại đây]
2. Kinh nghiệm đầu tư chứng khoán cho nhà đầu tư mới
Dưới đây là một số kinh nghiệm hữu ích giúp nhà đầu tư mới từng bước làm quen và vững vàng hơn trên thị trường chứng khoán.
2.1. Ưu tiên đa dạng hóa danh mục đầu tư
Thay vì quá tập trung vào việc lựa chọn cổ phiếu của một doanh nghiệp cụ thể, nhà đầu tư mới nên khởi đầu bằng chiến lược đa dạng hóa danh mục. Việc phân bổ vốn vào các quỹ mở sẽ giúp bạn vừa làm quen với thị trường, vừa giảm thiểu rủi ro. Ngoài ra, trái phiếu cũng là một lựa chọn an toàn, phù hợp với những ai đang trong giai đoạn tìm hiểu cách thức vận hành của thị trường chứng khoán.
2.2. Xác định và tuân thủ mục tiêu đầu tư rõ ràng
Khi đã lựa chọn được sản phẩm đầu tư, điều quan trọng là bạn cần thiết lập các mục tiêu cụ thể và bám sát kế hoạch:
- Nếu mục tiêu lợi nhuận là 8%, hãy sẵn sàng chốt lời khi đạt được mức đó.
- Nếu mức chấp nhận rủi ro là 5%, cần có quyết định cắt lỗ kịp thời để bảo toàn vốn.
Tâm lý kỳ vọng cổ phiếu sẽ hồi phục hoặc tăng thêm có thể khiến bạn bỏ qua những cơ hội đầu tư tốt hơn trong tương lai. Kiên định với mục tiêu đã đề ra sẽ giúp bạn quản lý rủi ro hiệu quả và nâng cao hiệu suất đầu tư.
2.3. Tránh bị “nhiễu loạn” bởi thông tin thị trường
Việc cập nhật quá nhiều tin tức trong thời gian đầu không chỉ gây áp lực tâm lý mà còn khiến bạn dễ bị cuốn theo cảm xúc nhất thời từ thị trường hoặc ảnh hưởng từ bạn bè, người thân. Hãy xây dựng thói quen cập nhật thông tin một cách có chọn lọc và định kỳ.
Thay vì dành thời gian theo dõi bảng điện liên tục, nhà đầu tư mới nên tập trung vào việc nâng cao kiến thức tài chính, kỹ năng phân tích, từ đó đưa ra quyết định một cách chủ động và hợp lý hơn.

2.4. Tìm hiểu cơ bản về phân tích doanh nghiệp
Trước khi quyết định mua cổ phiếu của một doanh nghiệp, nhà đầu tư nên trang bị kiến thức cơ bản về phân tích tài chính và hoạt động kinh doanh. Một số chỉ số thường được sử dụng để đánh giá sức khỏe doanh nghiệp bao gồm:
- EPS (Earnings per Share): Lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu, phản ánh khả năng sinh lời của doanh nghiệp.
- PE (Price to Earnings ratio): Tỷ lệ giá trên lợi nhuận, cho biết mức định giá của cổ phiếu so với thu nhập mà công ty tạo ra.
- Ngành nghề hoạt động: Mỗi ngành có chu kỳ tăng trưởng và rủi ro riêng. Việc hiểu rõ bối cảnh ngành sẽ giúp bạn đánh giá được tiềm năng dài hạn của doanh nghiệp.
Nắm vững những yếu tố này giúp nhà đầu tư không chỉ tránh được các quyết định cảm tính mà còn tự tin hơn khi lựa chọn cổ phiếu phù hợp với khẩu vị rủi ro và mục tiêu tài chính của mình.
2.5. Cẩn trọng trước khi xuống tiền
Thị trường chứng khoán hấp dẫn nhưng cũng đầy biến động, đặc biệt với những người mới tham gia. Dưới đây là một số nguyên tắc giúp bạn tránh sai lầm không đáng có:
- Tránh hành động theo đám đông: Việc “đu đỉnh – bán đáy” là một sai lầm phổ biến khi nhà đầu tư bị cuốn theo tâm lý đám đông. Hãy duy trì chiến lược đầu tư đã được xác định từ trước và không để cảm xúc chi phối quyết định.
- Không vay mượn hoặc “all-in” khi chưa nắm vững thị trường: Sử dụng đòn bẩy tài chính có thể gia tăng lợi nhuận, nhưng cũng kéo theo rủi ro lớn. Nhà đầu tư chỉ nên sử dụng nguồn vốn nhàn rỗi và không làm ảnh hưởng đến tài chính cá nhân.
- Giữ kỷ luật đầu tư: Xác lập rõ ràng mức lãi/lỗ kỳ vọng trước khi thực hiện giao dịch và tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc này. Kỷ luật trong đầu tư là yếu tố quyết định giúp bảo vệ vốn và đạt được mục tiêu tài chính lâu dài.

Như vậy, việc hiểu và nắm vững cách giao dịch chứng khoán sẽ giúp bạn tự tin hơn trong các quyết định đầu tư. Tuy nhiên, với những nhà đầu tư mới, việc bắt đầu có thể vẫn còn nhiều bỡ ngỡ và cần đến sự đồng hành chuyên nghiệp.
Đăng ký mở tài khoản ACBS ngay hôm nay để nhận sự hỗ trợ tận tình từ đội ngũ chuyên gia, cập nhật thông tin thị trường chính xác và xây dựng chiến lược đầu tư phù hợp với mục tiêu tài chính của nhà đầu tư mới. Liên hệ với chúng tôi qua Hotline 1900 555533 hoặc fanpage Chứng khoán ACB – ACBS để được tư vấn chi tiết!