Nhiều nhà đầu tư không hiểu rõ cách lãi lỗ của chứng quyền khi đáo hạn, dẫn đến việc đánh giá sai giá trị thực của khoản đầu tư, thậm chí bỏ lỡ cơ hội chốt lời hấp dẫn. Hiểu rõ công thức và các yếu tố ảnh hưởng đến giá trị chứng quyền ngày đáo hạn sẽ giúp nhà đầu tư xây dựng được chiến lược giao dịch phù hợp hơn với mục tiêu tài chính.
Mục lục bài viết
1. Công thức tính lãi lỗ chứng quyền khi đáo hạn
Để biết nhà đầu tư sẽ nhận được bao nhiêu tiền khi chứng quyền đáo hạn, hãy áp dụng công thức sau:
| Số tiền NĐT nhận = (Giá thanh toán CKCS – Giá thực hiện quyền) x (Số lượng CW / Tỷ lệ chuyển đổi)
Lãi/lỗ ngày đáo hạn = Số tiền NĐT nhận – chi phí vốn mua CW – (phí giao dịch + phí dịch vụ + thuế) |
(*) Giá thanh toán khi thực hiện quyền là bình quân giá đóng cửa của CKCS trong 5 ngày giao dịch liền trước ngày đáo hạn, không bao gồm ngày đáo hạn (theo Quy chế Giao dịch Chứng khoán tại Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM).
(*) Ký hiệu viết tắt:
- NĐT – nhà đầu tư
- CKCS – chứng khoán cơ sở
- CW – chứng quyền
2. Cách xác định trạng thái lãi – lỗ của chứng quyền ngày đáo hạn
Trạng thái quyền cho biết:
- Mức độ tương quan giữa Giá thực hiện và Giá hiện tại của tài sản cơ sở.
- Làm căn cứ xác định CW có được thực hiện hay không.
| Trạng thái lãi (ITM – in the money) – Giá hiện tại > Giá thực hiện
Trạng thái hòa vốn (ATM – at the money) – Giá hiện tại = Giá thực hiện Trạng thái lỗ (OTM – out of the money) – Giá hiện tại < Giá thực hiện |
Tại thời điểm đáo hạn nếu CW:
- Trạng thái có lãi: NĐT được nhận phần lãi chênh lệch.
- Trạng thái hòa vốn và trạng thái lỗ: NĐT không được nhận thanh toán chênh lệch.
(*) Lưu ý:
- Trạng thái của CW không phải là lãi/lỗ của NĐT.
- Để tính lãi/lỗ tại ngày đáo hạn, NĐT sử dụng số tiền nhận được từ công ty chứng khoán trừ đi chi phí vốn mua CW.
Xem thêm: Cách giao dịch chứng quyền hiệu quả
3. Ví dụ minh họa cách tính chứng quyền khi đáo hạn
Để hiểu rõ hơn cách tính chứng quyền khi đáo hạn và lãi/lỗ của chứng quyền, cùng xem xét ví dụ thực tế dưới đây:
| Thông tin | Mã chứng quyền | Ý nghĩa |
| Tên chứng quyền | HPG/ACBS/Call/EU/Cash/12M/57 | |
| Chứng khoán cơ sở | HPG | Mỗi CW gắn với 1 mã CKCS để làm căn cứ xác định lãi/lỗ vào ngày đáo hạn
Trong đó, cổ phiếu phải đáp ứng các tiêu chí tối thiểu về vốn hóa thị trường, thanh khoản, tỷ lệ tự do chuyển nhượng…. |
| Giá phát hành (VNĐ) | 2,300 | Khoản chi phí NĐT bỏ ra để sở hữu CW |
| Giá thực hiện (VNĐ) | 25,000 | Mức giá để thực hiện quyền mua CKCS vào ngày đáo hạn |
| Tỷ lệ chuyển đổi | 3:1 | Cho biết số lượng CW cần để quy đổi thành một đơn vị CKCS NĐT cần sở hữu 3 CW để có quyền mua 1 CKCS |
| Thời hạn | 12 tháng | Thời gian lưu hành của CW là 12 tháng |
| Ngày đáo hạn | 04/11/2025 | Ngày cuối cùng hiệu lực của CW |
| Ngày giao dịch cuối cùng | 02/11/2025 | Hai (02) ngày trước ngày đáo hạn của CW và là ngày cuối cùng mà CW còn được giao dịch
Sau ngày này, CW bị hủy niêm yết |
Giả sử NĐT mua 1,000 chứng quyền.
Tổng số tiền đầu tư = 1,000 x 2,300 VNĐ = 2,300,000 VNĐ.
Dưới đây là các tình huống giả định về giá cổ phiếu HPG tại ngày đáo hạn 04/11/2025:
| Giá thanh toán cổ phiếu HPG tại ngày đáo hạn | Trạng thái chứng quyền | Số tiền NĐT nhận | Mức lời/lỗ của NĐT |
|
32,000 VNĐ (Giá hiện tại > Giá thực hiện) |
Lãi | (32,000 – 25,000)x1000/3 = 2,333,333 | Lãi 2,333,333 – 2,300,000 = 33,333 |
|
25,000 VNĐ (Giá hiện tại = Giá thực hiện) |
Hòa vốn | NĐT không được nhận thanh toán chênh lệch | NĐT mất toàn bộ số tiền đầu tư = Lỗ 2,300,000 VNĐ |
| 24,000 VNĐ
(Giá hiện tại < Giá thực hiện) |
Lỗ |
Phân tích chi tiết cách tính lãi lỗ ngày đáo hạn:
NĐT Lãi (Giá CKCS ngày đáo hạn > Giá thực hiện + phí CW)
- Giá thanh toán cổ phiếu HPG ngày đáo hạn là 32,000 VNĐ/cổ phiếu.
- Số tiền NĐT nhận = (32,000 – 25,000)x1000/3 = 2,333,333 VNĐ.
- NĐT lãi = 2,333,333 – 2,300,000 = 33,333 VNĐ.
NĐT Hòa (Giá CKCS ngày đáo hạn = Giá thực hiện + phí CW)
- Giá thanh toán cổ phiếu HPG ngày đáo hạn là 27,300 VNĐ/cổ phiếu.
- Số tiền NĐT nhận = (27,300 – 25,000)x1000/3 = 2,300,000 VNĐ.
- NĐT hòa vốn.
NĐT Lỗ một phần (Giá thực hiện < Giá CKCS ngày đáo hạn < Giá thực hiện + phí CW).
- Giá thanh toán cổ phiếu HPG ngày đáo hạn là 26,000 VNĐ/cổ phiếu.
- Số tiền NĐT nhận = (26,000 – 25,000)x1000/3 = 333,333 VNĐ.
- NĐT lỗ = 2,300,000 – 333,333 = 1,966,667 VNĐ.
NĐT Lỗ toàn bộ (Giá CKCS ngày đáo hạn <= Giá thực hiện)
- Giá thanh toán cổ phiếu HPG ngày đáo hạn là 25,000 VNĐ/cổ phiếu.
- Số tiền NĐT nhận = (25,000 – 25,000)x1000/3 = 0 VNĐ.
- NĐT lỗ mất toàn bộ số tiền mua chứng quyền.
4. Các yếu tố ảnh hưởng đến giá chứng quyền
Giá CW trên thị trường không cố định mà biến động theo nhiều yếu tố. Hiểu rõ những yếu tố này giúp nhà đầu tư đánh giá đúng giá trị CW và đưa ra quyết định đầu tư hợp lý hơn. Cụ thể:
- Giá thị trường CKCS và giá thực hiện quyền: Mức chênh lệch của hai yếu tố này sẽ tác động trực tiếp đến giá CW.
- Thời gian đáo hạn: CW có thời gian đáo hạn càng dài thì giá trị càng lớn vì nhà đầu tư có thêm thời gian để tận dụng cơ hội giao dịch chốt lời trước ngày đáo hạn.
- Biến động giá CKCS: Nếu CKCS có biên độ dao động giá càng lớn thì khả năng xảy ra chênh lệch giữa giá thanh toán CKCS và giá thực hiện càng cao, do đó mức sinh lời của CW càng tăng.
- Lãi suất: Đầu tư CW cần số vốn ít hơn khi mua CKCS, do đó NĐT có thể tiết kiệm được khoản tiền lớn. Khi lãi suất tăng, khoản thu nhập của nhà đầu tư sẽ lớn hơn. Do đó, nhà đầu tư phải trả nhiều tiền hơn cho CW mua và ít hơn đối với CW bán.
Bài viết trên đã cung cấp cho NĐT cách tính chứng quyền khi đáo hạn cũng như các yếu tố then chốt ảnh hưởng đến giá CW. Những kiến thức này sẽ giúp nhà đầu tư đánh giá chính xác tiềm năng của CW và đưa ra quyết định sáng suốt hơn.
Nếu NĐT còn thắc mắc về cách định giá hoặc cách tính lãi/lỗ của chứng quyền khi đáo hạn, đừng ngần ngại liên hệ với ACBS để được chuyên gia giải đáp. Mở tài khoản tại ACBS ngay tại đây để học cách đầu tư bài bản, tối ưu lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro cùng chuyên gia tài chính. Kết nối với ACBS qua Hotline 028 7303 7979 hoặc Fanpage Chứng khoán ACB – ACBS để được tư vấn trực tiếp.
