Chứng quyền là gì? Chứng quyền là một công cụ tài chính hấp dẫn với vốn đầu tư nhỏ và tỷ suất sinh sinh lời cao. Tuy nhiên, đi kèm với cơ hội là những rủi ro không nhỏ nếu nhà đầu tư chưa hiểu rõ bản chất và cách giao dịch chứng quyền. Bài viết này sẽ giải thích một cách đơn giản và dễ hiểu về chứng quyền để giúp nhà đầu tư tham gia giao dịch hiệu quả.
Mục lục bài viết
1. Chứng quyền là gì?
Khái niệm: Chứng quyền có tên tiếng Anh là Stock Warrant
- Một sản phẩm phái sinh giữa công ty đại chúng và nhà đầu tư.
- Một công cụ giúp huy động vốn cho doanh nghiệp phát hành.
- Người mua chứng quyền/ người sở hữu chứng quyền được quyền mua bán cổ phiếu của doanh nghiệp trong tương lai với mức giá đã xác định trước.
Có 2 loại chứng quyền:
- Chứng quyền mua là quyền mua một lượng cổ phiếu nhất định từ một công ty với mức giá nhất định trong tương lai.
- Chứng quyền bán là quyền bán lại một số lượng cổ phiếu nhất định cho công ty phát hành với mức giá cụ thể trong tương lai.
Kiểu chứng quyền:
- Chứng quyền kiểu châu Âu: Người sở hữu chứng quyền chỉ được thực hiện quyền tại ngày đáo hạn.
- Chứng quyền kiểu Mỹ: Người sở hữu chứng quyền được thực hiện quyền trước hoặc tại ngày đáo hạn.
Ví dụ: Giả sử công ty chứng khoán (CTCK) phát hành chứng quyền cho cổ phiếu X với mức giá 1.000 VNĐ/chứng quyền, thời hạn 1 năm. Người mua chứng quyền này có quyền mua cổ phiếu X với giá 90.000 VNĐ/cổ phiếu vào ngày đáo hạn, bất kể giá thị trường lúc đó là bao nhiêu. Tức là, dù cổ phiếu X tăng lên 110.000 VNĐ/cổ phiếu, nhà đầu tư vẫn được mua với giá 90.000 VNĐ.
Ưu điểm và nhược điểm của chứng quyền:
| Ưu điểm | Nhược điểm |
|
|
2. Tìm hiểu về chứng quyền có bảo đảm tại Việt Nam
Tại Việt Nam, chứng quyền có bảo đảm được các nhà đầu tư tiếp cận nhiều nhất.
2.1. Khái niệm và các loại chứng quyền có bảo đảm
Chứng quyền có bảo đảm (Covered warrant – CW):
- Một loại chứng khoán có tài sản bảo đảm.
- Do công ty chứng khoán phát hành.
- Được niêm yết trên sàn chứng khoán.
- Có mã giao dịch riêng.
- Có hoạt động giao dịch tương tự với chứng khoán cơ sở.
- Được phát hành với mục đích bổ sung thêm loại hình đầu tư, đồng thời giúp các công ty chứng khoán có thể tăng lợi nhuận từ việc bán CW.
Theo luật chứng khoán Việt Nam, chứng quyền có bảo đảm cho phép người sở hữu được:
- Quyền mua (chứng quyền mua) hoặc được quyền bán (chứng quyền bán) chứng khoán cơ sở cho tổ chức phát hành chứng quyền đó theo một mức giá đã được xác định trước, tại hoặc trước một thời điểm đã được ấn định.
- Nhận khoản tiền chênh lệch giữa giá thực hiện và giá chứng khoán cơ sở tại thời điểm thực hiện.
Thực tế trên thị trường Việt Nam mới chỉ giao dịch Chứng quyền mua với phương thức thanh toán bằng tiền (nhận khoản chênh lệch giá) và thực hiện quyền vào ngày đáo hạn theo kiểu châu Âu.
Xem thêm: Chứng quyền có đảm bảo
2.2. Cách thức giao dịch chứng quyền
Nhà đầu tư có thể tham gia giao dịch chứng quyền qua hai thị trường:
- Thị trường sơ cấp: Nhà đầu tư đăng ký MUA tại thời điểm công ty chứng khoán phát hành (chào bán lần đầu IPO).
- Thị trường thứ cấp: Sau khi CW được niêm yết trên Sở Giao dịch chứng khoán, CW được MUA/BÁN như cổ phiếu thông thường.
Xem thêm: Hướng dẫn chi tiết cách giao dịch chứng quyền hiệu quả
2.3. Thông tin quan trọng của một mã chứng quyền
Trước khi đầu tư, nhà đầu tư cần hiểu rõ các thông tin gắn với mã chứng quyền. Dưới đây là các yếu tố cơ bản:
| Thông tin | Ví dụ | Ý nghĩa |
| Chứng khoán cơ sở | HPG | Mỗi chứng quyền (CW) gắn với 1 mã chứng khoán cơ sở (CKCS) để làm căn cứ xác định lãi/lỗ vào ngày đáo hạn
Trong đó, cổ phiếu phải đáp ứng các tiêu chí tối thiểu về vốn hóa thị trường, thanh khoản, tỷ lệ tự do chuyển nhượng…. |
| Giá phát hành (VNĐ) | 2.300 | Khoản chi phí nhà đầu tư bỏ ra để sở hữu CW |
| Giá thực hiện (VNĐ) | 25.000 | Mức giá để thực hiện quyền mua CKCS vào ngày đáo hạn |
| Tỷ lệ chuyển đổi | 3:1 | Cho biết số lượng CW cần để quy đổi thành một đơn vị CKCS Nhà đầu tư cần sở hữu 3 CW để có quyền mua 1 CKCS |
| Thời hạn | 12 tháng | Thời gian lưu hành của CW là 12 tháng |
| Ngày đáo hạn | 04/11/2025 | Ngày cuối cùng hiệu lực của CW |
| Ngày giao dịch cuối cùng | 02/11/2025 | Hai (02) ngày trước ngày đáo hạn của CW và là ngày cuối cùng mà CW còn được giao dịch
Sau ngày này, CW bị hủy niêm yết |
| Phương thức thanh toán | Tiền | Người sở hữu CW sẽ nhận được khoảng tiền chênh lệch khi giá thanh toán của CKCS cao hơn giá thực hiện |
| Kiểu chứng quyền | Châu Âu | Chỉ được thực hiện quyền vào ngày đáo hạn |
2.4. Cách đọc mã chứng quyền
Trước khi giao dịch chứng quyền có bảo đảm, nhà đầu tư cần biết cách đọc mã chứng quyền để hiểu rõ các đặc điểm cơ bản của sản phẩm. Một mã chứng quyền thường bao gồm nhiều thông tin được viết tắt theo một cấu trúc nhất định.
VD: HPG/ACBS/Call/EU/Cash/12M/57
- HPG: Cổ phiếu Hòa Phát là tài sản cơ sở.
- ACBS: Phát hành bởi Công ty Chứng khoán ACB (ACBS).
- Call: Quyền mua.
- EU: Thực hiện quyền kiểu Châu Âu (chỉ được thực hiện tại ngày đáo hạn).
- Cash: Thanh toán chênh lệch bằng tiền.
- 12M: Đáo hạn sau 12 tháng kể từ ngày phát hành.
- 57: Thứ tự phát hành mã CW của ACBS.
2.5. Cách hoạt động của chứng quyền có bảo đảm
Để hiểu rõ cách chứng quyền có bảo đảm tạo ra lợi nhuận hoặc rủi ro cho nhà đầu tư, hãy xét ví dụ giả định sau:
- Nhà đầu tư mua 20.000 chứng quyền mua của cổ phiếu HPG.
- Giá thực hiện: 30.000 VNĐ.
- Giá cổ phiếu HPG hiện tại: 30.000 VNĐ.
- Tỷ lệ chuyển đổi: 2:1.
- Thời hạn chứng quyền: 3 tháng.
- Giá phát hành CW: 1.500 VNĐ.
- Tổng vốn đầu tư = 20.000 CW x 1.500 VNĐ = 30.000.000 VNĐ.
| Phương án giao dịch “lướt sóng” | Sau 1 tháng, giá cổ phiếu HPG tăng lên 36.000 VNĐ và giá 1 CW đang giao dịch trên thị trường là 3.400 VNĐ.
Nhà đầu tư có thể bán lại CW trên thị trường thứ cấp để chốt lời: Mức sinh lời = Số lượng CW x (Giá bán – Giá mua) = 20.000 x (3.400 – 1.500) = 38.000.000 VNĐ. |
| Phương án nắm giữ tới ngày đáo hạn | Tại thời điểm đáo hạn, giá thanh toán cổ phiếu HPG là 36.000 VNĐ.
Tổ chức phát hành sẽ thanh toán cho nhà đầu tư khoản tiền chênh lệch trước thuế phí = (Số lượng CW / Tỷ lệ chuyển đổi) x (Giá thanh toán – Giá thực hiện) = (20.000 / 2) x (36.000 – 30.000) = 60.000.000 VNĐ. Trừ chi phí đầu tư ban đầu, mức sinh lời = 60.000.000 – 30.000.000 = 30.000.000 VNĐ. |
| Nếu tại thời điểm đáo hạn, Giá thanh toán ≤ Giá thực hiện (≤ 30.000 VNĐ), CW không có giá trị thực hiện.
Khi đó, nhà đầu tư mất toàn bộ vốn đầu tư ban đầu, tức là 30.000.000 VNĐ. |
Xem thêm: Cách tính chứng quyền khi đáo hạn
3. ACBS – Tổ chức phát hành chứng quyền uy tín đạt tiêu chuẩn Ủy ban Chứng khoán Nhà nước
Không phải công ty chứng khoán nào cũng đủ điều kiện để phát hành CW. Chỉ những công ty chứng khoán đáp ứng đầy đủ các điều kiện nghiêm ngặt từ Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và Sở Giao dịch Chứng khoán mới được phép tham gia phát hành CW. Điều này không chỉ đảm bảo quyền lợi cho nhà đầu tư mà còn góp phần nâng cao tính minh bạch và chuyên nghiệp của thị trường tài chính.
ACBS – Công ty chứng khoán thuộc Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) – tự hào là một trong những tổ chức đầu tiên được phát hành CW tại thị trường Việt Nam. Dưới đây là những yếu tố chứng minh năng lực của ACBS:
- Đáp ứng đầy đủ các tiêu chí nghiêm ngặt của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước – Thừa hưởng nền tảng tài chính vững mạnh từ Ngân hàng ACB. Quy trình và hoạt động quản trị rủi ro đạt tiêu chuẩn được quy định.
- Chiến lược phát hành thận trọng và chọn lọc – ACBS chỉ phát hành CW dựa trên những cổ phiếu có tính ổn định và được thị trường ưa chuộng, giúp tối ưu hiệu quả đầu tư và hạn chế rủi ro.
- Thị phần lớn, thanh khoản cao – ACBS nằm trong top 4 công ty chứng khoán phát hành CW hàng đầu và top 2 về giá trị giao dịch, giúp nhà đầu tư dễ dàng mua bán, giảm rủi ro thanh khoản.
- Dịch vụ tư vấn chuyên sâu – Đội ngũ chuyên gia của ACBS luôn đồng hành cùng nhà đầu tư, hỗ trợ chiến lược giao dịch phù hợp với từng mục tiêu và khẩu vị rủi ro.
- Kinh nghiệm dày dạn – Hơn 25 năm kinh nghiệm và vị thế top đầu thị trường, ACBS cam kết mang đến các sản phẩm đầu tư minh bạch, an toàn và hiệu quả cho mọi nhà đầu tư.
- Nền tảng giao dịch hiện đại, ổn định, bảo mật – Nhà đầu tư có thể giao dịch CW mọi lúc, mọi nơi qua website smart.acbs.com.vn hoặc ứng dụng di động ACBS với giao diện trực quan và thân thiện.
Hy vọng bài viết trên đã trả lời rõ ràng và đầy đủ cho nhà đầu tư về câu hỏi chứng quyền là gì? Việc trang bị kiến thức sẽ giúp nhà đầu tư quản lý rủi ro một cách hợp lý hơn. Đừng quên lựa chọn công ty chứng khoán phát hành CW uy tín để đảm bảo tài sản đầu tư an toàn và hợp pháp.
Mở tài khoản chứng khoán trực tuyến ngay Tại đây để trải nghiệm nền tảng giao dịch hiện đại, ổn định, bảo mật cao và nhận tư vấn đầu tư từ các chuyên gia tài chính nhiều năm kinh nghiệm. Kết nối với ACBS qua Hotline 1900 555533 hoặc Fanpage Chứng khoán ACB – ACBS để được tư vấn trực tiếp.
