5 Chức năng của thị trường chứng khoán
Thị trường chứng khoán không chỉ là nơi diễn ra các hoạt động trao đổi, mua bán các loại chứng khoán (cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ…) mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển nền kinh tế & xã hội. Hiểu rõ chức năng của thị trường chứng khoán giúp nhà đầu tư khai thác cơ hội ra tăng lợi nhuận tốt hơn.
1. Cơ cấu của Thị trường chứng khoán
Thị trường chứng khoán (TTCK) là nơi diễn ra các hoạt động trao đổi, mua bán, chuyển nhượng các loại chứng khoán, qua đó thay đổi chủ thể nắm giữ chứng khoán. Hàng hóa giao dịch trên thị trường chứng khoán gồm cổ phiếu, trái phiếu và các công cụ chứng khoán phái sinh.
Căn cứ vào phương thức tổ chức giao dịch, có hai loại hình thị trường:
- Thị trường tập trung: Các giao dịch được thực hiện tại một địa điểm cụ thể, tập trung tại Sở giao dịch chứng khoán (Stock Exchange). Các lệnh được chuyển tới sàn giao dịch và tham gia vào quá trình ghép lệnh để hình thành nên giá giao dịch.
- Thị trường phi tập trung (OTC – Over The Counter): Thị trường này không có một địa điểm giao dịch cố định. Nhà đầu tư có thể giao dịch trực tiếp, giao dịch qua quầy của ngân hàng/CTCK, giao dịch qua mạng máy tính, điện thoại hoặc các nền tảng điện tử khác… Các công ty chứng khoán (CTCK) có vai trò là môi giới trung gian giữa người mua và người bán. Giá chứng khoán trên thị trường OTC được xác định bằng thỏa thuận giữa bên mua và bên bán.
Căn cứ vào tính chất phát hành, TTCK có hai loại:
- Thị trường sơ cấp: Là thị trường mua bán các chứng khoán phát hành lần đầu/mới phát hành. Vốn từ nhà đầu tư sẽ được chuyển qua nhà phát hành thông qua việc nhà đầu tư mua các chứng khoán mới phát hành. Phát hành dưới 2 hình thức: phát hành riêng lẻ và phát hành ra công chúng.
- Thị trường thứ cấp: Là nơi giao dịch các chứng khoán đã được phát hành trên thị trường sơ cấp. Thị trường thứ cấp đảm bảo tính thanh khoản cho các chứng khoán đã phát hành. Vốn được lưu chuyển từ nhà đầu tư này qua nhà đầu tư khác nhưng Không tạo vốn cho chủ thể phát hành.
Có thể coi thị trường sơ cấp là “chợ đầu mối” cung cấp sản phẩm (chứng khoán) với mức giá gốc. Còn thị trường thứ cấp là các chợ nhỏ lẻ, siêu thị, cửa hàng nơi chứng khoán được trao đổi mua bán với giá cả biến đổi không ngừng.
Các chủ thể tham gia thị trường chứng khoán
| Tổ chức phát hành | Chính phủ (ngân hàng nhà nước, kho bạc) phát hành trái phiếu. |
| Công ty cổ phần phát hành cổ phiếu, trái phiếu | |
| Doanh nghiệp Nhà nước, công ty TNHH đạt những yêu cầu nhất định về vốn và số năm làm ăn có lãi có thể phát hành trái phiếu | |
| Quỹ đầu tư phát hành chứng chỉ quỹ | |
| Nhà đầu tư | Nhà đầu tư cá nhân: nhóm này thường chiếm số đông trên thị trường. Họ có thể là sinh viên, nhân viên văn phòng, hay bất cứ ai có tiền nhàn rỗi tham gia thị trường chứng khoán. Điểm chung của nhà đầu tư cá nhân là thường không có nhiều lợi thế về thông tin hay tiềm lực tài chính. Tuy nhiên, họ có thể linh hoạt thay đổi danh mục đầu tư với số vốn nhỏ và quyền tự chủ cao trong các quyết định. |
| Nhà đầu tư tổ chức: là các định chế đầu tư, thường xuyên mua bán số lượng lớn chứng khoán, có các chuyên gia vận hành. Nhà đầu tư tổ chức có thể bao gồm các quỹ đầu tư, công ty bảo hiểm, quỹ lương hưu, công ty tài chính, ngân hàng,…. | |
| Các tổ chức kinh doanh trên TTCK | Công ty chứng khoán: Hoạt động trong lĩnh vực chứng khoán, có thể đảm nhiệm một hoặc nhiều trong số các nghiệp vụ chính. Như:
• Bảo lãnh phát hành chứng khoán • Môi giới chứng khoán • Tự doanh chứng khoán • Quản lý quỹ đầu tư • Tư vấn đầu tư. Quỹ đầu tư chứng khoán Các trung gian tài chính |
| Các tổ chức có liên quan | • Cơ quan quản lý nhà nước
• Sở giao dịch chứng khoán • Tổ chức lưu ký và thanh toán bù trừ chứng khoán • Hiệp hội các nhà kinh doanh chứng khoán • Các công ty cung cấp dịch vụ xếp hạng tín dụng |

2. Chức năng của thị trường chứng khoán
Thị trường chứng khoán có một số chức năng nổi trội như sau:
2.1. Huy động, điều hòa nguồn vốn cho nền kinh tế
Huy động nguồn vốn đầu tư là chức năng quan trọng nhất của thị trường chứng khoán. Thị trường chứng khoán cung cấp cho các doanh nghiệp một kênh huy động vốn hiệu quả và linh hoạt. Thông qua thị trường chứng khoán, các doanh nghiệp có thể huy động vốn từ các nhà đầu tư cá nhân và tổ chức trên toàn thế giới. Điều này giúp các doanh nghiệp có thêm nguồn lực để đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh, tạo ra nhiều việc làm và góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
2.2. Cung cấp môi trường đầu tư cho công chúng
Thị trường chứng khoán tạo cơ hội cho các cá nhân và tổ chức tham gia đầu tư vào các tài sản tài chính như cổ phiếu, trái phiếu,… Đây là một kênh đầu tư tiềm năng, mang lại cơ hội sinh lời cao cho các nhà đầu tư.
2.3. Tạo tính thanh khoản cho các chứng khoán
Tính thanh khoản cao giúp các nhà đầu tư dễ dàng mua bán chứng khoán, chuyển đổi chứng khoán thành tiền mặt hoặc loại chứng khoán khác. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro cho các nhà đầu tư và thu hút thêm nhiều nhà đầu tư tham gia thị trường.
2.4. Đánh giá hoạt động của doanh nghiệp
Giá cổ phiếu của một công ty trên thị trường chứng khoán thường phản ánh sự đánh giá của thị trường về tình hình hoạt động của công ty. Giá cổ phiếu tăng cho thấy sự tin tưởng của nhà đầu tư vào công ty và kỳ vọng về tương lai tích cực. Ngược lại, giá cả giảm có thể là dấu hiệu của vấn đề hoặc rủi ro trong hoạt động của công ty.
2.5. Tạo môi trường giúp Chính phủ thực hiện các chính sách vĩ mô
Chính phủ có thể sử dụng thị trường chứng khoán để huy động vốn cho các dự án quan trọng như xây dựng cơ sở hạ tầng, chương trình xã hội và các dự án phát triển khác. Đồng thời, Chính phủ có thể theo dõi hoạt động của thị trường để đánh giá tình hình kinh tế và tài chính của đất nước.

3. Ý nghĩa của việc hiểu chức năng của thị trường chứng khoán
Hiểu rõ chức năng của thị trường chứng khoán giúp nhà đầu tư nắm được mức độ ảnh hưởng của thị trường đối với nền kinh tế. Khi nhận định đúng vai trò của thị trường, nhà đầu tư sẽ đưa ra quyết định sáng suốt hơn.
Nếu bạn đang tìm kiếm một nền tảng giao dịch với mức phí cạnh tranh và dịch vụ hỗ trợ tận tâm, hãy đăng ký mở tài khoản ACBS TẠI ĐÂY để bắt đầu hành trình đầu tư chuyên nghiệp ngay hôm nay. Ứng dụng giao dịch ACBS Smart nay đã được tích hợp trí tuệ nhân tạo AI SMARTY – trợ lý hỗ trợ phân tích đầu tư. Nhà đầu tư chỉ cần nhập mã cổ phiếu, SMARTY sẽ phân tích các chỉ số then chốt như P/E, ROE, tỷ lệ nợ, triển vọng ngành và đưa ra khuyến nghị mua – bán.
Để được hướng dẫn và tư vấn giải đáp thắc mắc nhanh chóng, vui lòng liên hệ qua Hotline 028 7303 7979 hoặc Fanpage Chứng khoán ACB – ACBS. Đội ngũ chuyên viên tư vấn của ACBS sẽ nhanh chóng hỗ trợ và cung cấp thông tin chi tiết, tận tình. Đừng quên theo dõi Fanpage Chứng khoán ACB – ACBS để được trao đổi chuyện thị trường trực tiếp với đội ngũ phân tích của ACBS trong livestream “Chạm thông tin” vào 12h30 trưa thứ 2 hàng tuần.


