Quyền mua cổ phần là gì? Hướng dẫn thực hiện quyền mua cổ phần

Trong quá trình đầu tư, không ít nhà đầu tư bất ngờ khi công ty mình đang nắm giữ cổ phiếu thông báo phát hành thêm quyền mua cổ phần. Tuy nhiên, nhiều người lại chưa hiểu rõ cơ chế này và bối rối trong việc lựa chọn: nên mua thêm cổ phần hay bán quyền mua? Việc bổ sung thêm kiến thức về quyền mua cổ phần sẽ giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định sáng suốt, tránh bỏ lỡ cơ hội và giảm thiểu rủi ro.

1. Quyền mua cổ phần là gì?

Căn cứ theo khoản 7 Điều 4 Luật Chứng khoán 2019 quy định như sau: “Quyền mua cổ phần là loại chứng khoán do công ty cổ phần phát hành nhằm mang lại cho cổ đông hiện hữu quyền được mua cổ phần mới theo điều kiện đã được xác định.”

Hiểu đơn giản, đây là quyền dành cho các cổ đông hiện hữu được mua cổ phiếu phát hành thêm với mức giá ưu đãi và theo tỷ lệ nhất định, trong khoảng thời gian do Tổ chức phát hành (Doanh nghiệp) quy định.

Với tư cách là cổ đông hiện hữu, nhà đầu tư có 3 lựa chọn với quyền mua cổ phần:

• Bỏ qua đợt phát hành.
• Đăng ký để nhận quyền mua cổ phiếu phát hành thêm.
• Bán/chuyển nhượng quyền mua cổ phiếu phát hành thêm cho các nhà đầu tư khác.

Tuy nhiên, nếu bỏ qua quyền mua cổ phần, nhà đầu tư sẽ đối mặt với một số rủi ro như:

• Bị pha loãng cổ phiếu: Khi công ty phát hành thêm cổ phiếu mà nhà đầu tư không tham gia mua, số lượng cổ phiếu nắm giữ không thay đổi, nhưng tổng số cổ phiếu công ty tăng lên, làm giảm tỷ lệ sở hữu và quyền biểu quyết của nhà đầu tư.
• Mất quyền lợi: Việc không thực hiện quyền mua đồng nghĩa với việc nhà đầu tư bỏ lỡ cơ hội sở hữu cổ phiếu mới với giá ưu đãi.
• Mất cơ hội đầu tư sinh lời cao: Nếu cổ phiếu mới phát hành có tiềm năng tăng giá cao, việc không tham gia mua sẽ khiến nhà đầu tư bỏ lỡ một cơ hội đầu tư hấp dẫn.

2. Cách tra cứu quyền mua cổ phần

Để không bỏ lỡ thông tin quan trọng, nhà đầu tư có thể tra cứu quyền mua cổ phần thông qua:

• Email, tin nhắn từ công ty chứng khoán.
• Website chính thức của công ty chứng khoán.
• Ứng dụng giao dịch chứng khoán.
• Nhân viên phụ trách tài khoản tại công ty chứng khoán

Những thông tin quan trọng cần tra cứu về quyền mua cổ phần gồm:

• Tổng số lượng cổ phiếu chào bán.
• Giá phát hành.
• Xác định số lượng quyền mua có được (tỷ lệ phát hành).
• Kiểm tra thời hạn đăng ký và nộp tiền mua cổ phiếu.
• Ngày mà cổ phiếu phát hành thêm về tài khoản .

3. Hướng dẫn chi tiết cách thực hiện quyền mua cổ phần

Dưới đây là từng bước hướng dẫn chi tiết cách đăng ký và thực hiện quyền mua cổ phần.

3.1. Thực hiện quyền mua cổ phần qua công ty chứng khoán

Nhà đầu tư có thể đăng ký mua cổ phiếu phát hành thêm theo 2 cách sau:

• Cách 1: Thực hiện trực tiếp tại Trụ sở, Chi nhánh, Phòng giao dịch của công ty chứng khoán.
• Cách 2: Thực hiện qua nền tảng giao dịch trực tuyến của công ty chứng khoán (website/ mobile app).

Dưới đây là các bước cơ bản để đăng ký mua cổ phiếu phát hành thêm mà nhà đầu tư có thể thực hiện:

• Bước 1: Nhận thông tin về đợt phát hành: Các công ty chứng khoán sẽ thông báo về đợt phát hành cổ phiếu thêm của công ty niêm yết. Nhà đầu tư cần theo dõi các thông tin này qua email, tin nhắn hoặc trên website/ ứng dụng giao dịch của công ty chứng khoán.
• Bước 2: Đăng ký quyền mua: Sau khi nhận thông báo, nhà đầu tư sẽ đăng nhập vào tài khoản giao dịch của mình trên nền tảng của công ty chứng khoán để đăng ký quyền mua cổ phiếu phát hành thêm. Trong bước này, nhà đầu tư cần điền thông tin về số lượng cổ phiếu muốn mua và hoàn tất thủ tục đăng ký theo hướng dẫn của công ty chứng khoán.
• Bước 3: Chuyển tiền thanh toán: Sau khi hoàn thành đăng ký, nhà đầu tư cần chuyển tiền vào tài khoản để thanh toán cho số cổ phiếu đã đăng ký. Thông thường, công ty chứng khoán sẽ yêu cầu thanh toán trong một khoảng thời gian nhất định.
• Bước 4: Theo dõi kết quả phân bổ: Cổ phiếu phát hành thêm sẽ về tài khoản của nhà đầu tư trong thời gian từ 1 đến vài tháng (tùy thuộc vào hồ sơ Tổ chức phát hành (Doanh nghiệp) xin chấp thuận niêm yết bổ sung tại Ủy Ban Chứng khoán Việt Nam, Sở Giao dịch Chứng khoán và Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam. Sau đó, nhà đầu tư có thể tiến hành giao dịch mua bán.)

3.2. Ví dụ cách thực hiện quyền mua cổ phần tại  ACBS

Sau khi nhận thông tin về đợt phát hành cổ phiếu thêm, cổ đông sở hữu quyền mua cổ phần sẽ đăng ký mua và nộp tiền tại công ty chứng khoán nơi cổ đông có tài khoản giao dịch chứng khoán.

Cách đăng ký mua cổ phiếu phát hành thêm ở các công ty chứng khoán cơ bản giống nhau, nhưng có thể có những điểm khác biệt nhỏ tùy vào từng công ty chứng khoán. Tại ACBS, khách hàng sẽ đăng ký mua cổ phiếu theo hình thức sau:

Trường hợp mua trực tiếp tại quầy giao dịch của ACBS: Cổ đông mang theo CCCD/ giấy Đăng ký kinh doanh (nếu là tổ chức) đến quầy thực hiện quyền của Công ty chứng khoán nơi cổ đông có tài khoản giao dịch chứng khoán để làm thủ tục hướng dẫn của công ty chứng khoán.

Trường hợp mua trực tuyến trên ACBS Smart: Cổ đông thực hiện mua cổ phiếu phát hành thêm thông qua tài khoản giao dịch đã đăng ký với công ty chứng khoán.

• Bước 1: Đăng nhập vào tài khoản giao dịch. Vào mục Tài khoản → chọn Thực hiện quyền → nhấn Thực hiện tại quyền muốn đăng ký.

• Bước 2: Nhập số lượng cổ phiếu muốn mua. Lưu ý: số lượng này phải nhỏ hơn hoặc bằng số lượng được quyền mua và sức mua hiện có.

• Bước 3: Hoàn thành việc đăng ký quyền mua cổ phiếu phát hành thêm

4. Cách bán/chuyển nhượng quyền mua nếu không muốn tham gia

Cổ đông sở hữu quyền mua cổ phần có thể chuyển nhượng quyền mua bằng cách thỏa thuận với bên mua về giá và phương thức thanh toán. Cổ đông sau khi tìm được đối tác để chuyển nhượng quyền mua sẽ thực hiện các thủ tục chuyển nhượng trực tiếp tại quầy giao dịch của công ty chứng khoán.

Hồ sơ chuyển nhượng quyền mua cổ phần bao gồm:

• CCCD/Hộ chiếu nếu cổ đông là cá nhân hoặc Đăng ký kinh doanh và Giấy ủy quyền hợp pháp nếu cổ đông là tổ chức.
• Mẫu hợp đồng chuyển nhượng.

Nhà đầu tư thực hiện chuyển nhượng quyền mua cổ phần theo các bước sau:

• Bước 1: Cổ đông hoàn thiện đầy đủ thông tin của Hồ sơ chuyển nhượng quyền mua
• Bước 2: Nộp thuế chuyển nhượng (Thuế thu nhập cá nhân) và Thuế thu nhập từ đầu tư vốn (nếu có) tại Phòng kế toán Công ty.
• Bước 3: Cổ đông nộp đầy đủ Hồ sơ chuyển nhượng quyền mua và giấy xác nhận nộp tiền thuế chuyển nhượng và Thuế thu nhập cá nhân từ đầu tư vốn (nếu có) tại Công ty cổ phần chứng khoán.

Chú ý thời hạn và thủ tục chuyển nhượng quyền mua cổ phần theo quy định của Tổ chức phát hành (Doanh nghiệp).

Thông tin liên hệ hỗ trợ:

• Tổng đài: 028 7303 7979
• Email: contact.center@acbs.com.vn
• Nhân viên chăm sóc tài khoản: Liên hệ trực tiếp với nhân viên chăm sóc tài khoản để được hướng dẫn chi tiết về hồ sơ, thời gian xử lý và các lưu ý liên quan đến giao dịch chuyển nhượng quyền mua.

5. Những điều cần lưu ý khi thực hiện quyền mua cổ phần

Thực hiện quyền mua cổ phần là một cơ hội đầu tư hấp dẫn, nhưng để đảm bảo quá trình này diễn ra suôn sẻ và tránh những rủi ro không mong muốn, nhà đầu tư cần lưu ý một số thông tin quan trọng sau:

• Hạn chót đăng ký và nộp tiền: Mỗi đợt phát hành cổ phiếu thêm đều có thời gian đăng ký và thanh toán cụ thể. Nếu nhà đầu tư không hoàn tất đúng thời hạn, quyền mua sẽ mất hiệu lực.
• Số lượng quyền mua có thể thực hiện: Nhà đầu tư cần xem xét tỷ lệ phát hành mà doanh nghiệp công bố để biết mình có thể mua được bao nhiêu cổ phiếu dựa trên số lượng cổ phiếu hiện có.
• Thời gian cổ phiếu về tài khoản: Sau khi đăng ký mua, cổ phiếu không về tài khoản ngay lập tức mà thường cần một khoảng thời gian xử lý. Việc nắm rõ thời gian này giúp nhà đầu tư có kế hoạch giao dịch phù hợp.
• Các chi phí liên quan (nếu có): Một số công ty chứng khoán có thể áp dụng các khoản phí trong quá trình đăng ký quyền mua, chuyển nhượng quyền hoặc thực hiện giao dịch sau khi cổ phiếu về tài khoản. Nhà đầu tư cần tìm hiểu kỹ để tránh phát sinh chi phí ngoài dự kiến.

Việc hiểu và thực hiện quyền mua cổ phần không chỉ giúp nhà đầu tư tận dụng cơ hội sở hữu cổ phiếu với giá ưu đãi mà còn tránh được những rủi ro không đáng có như mất quyền lợi hay bị pha loãng cổ phần. Nếu không có nhu cầu mua cổ phiếu phát hành thêm, nhà đầu tư có thể chuyển nhượng quyền mua.

Hy vọng bài viết này đã giúp nhà đầu tư nắm rõ cách thực hiện quyền mua cổ phần. Đừng quên theo dõi các thông báo từ công ty chứng khoán để không bỏ lỡ bất kỳ cơ hội đầu tư nào!

Để được hướng dẫn và tư vấn giải đáp thắc mắc nhanh chóng, vui lòng liên hệ qua Hotline 028 7303 7979 hoặc Fanpage Chứng khoán ACB – ACBS. Đội ngũ chuyên viên tư vấn của ACBS sẽ nhanh chóng hỗ trợ và cung cấp thông tin chi tiết, tận tình.

Mở tài khoản chứng khoán miễn phí chỉ 5 phút ngay tại đây để nhận mức phí giao dịch ưu đãi chỉ từ 0.1% và trải nghiệm AI Smarty – trợ lý ảo hỗ trợ phân tích đầu tư chứng khoán, được tích hợp ngay trên ứng dụng giao dịch ACBS Smart. Đừng quên theo dõi Fanpage Chứng khoán ACB – ACBS để được trao đổi chuyện thị trường trực tiếp với đội ngũ phân tích của ACBS trong livestream “Chạm thông tin” vào 12h30 trưa thứ 2 hàng tuần.