So sánh cổ phiếu và trái phiếu | Lời khuyên lựa chọn kênh đầu tư phù hợp
Quay lại

So sánh cổ phiếu và trái phiếu | Lời khuyên lựa chọn kênh đầu tư phù hợp

19/11/2025 - 8:26:28 Sáng
Share:

So sánh cổ phiếu và trái phiếu là bước đầu quan trọng giúp nhà đầu tư hiểu rõ bản chất, mức độ rủi ro và tiềm năng sinh lời của từng kênh. Từ đó, bạn có thể đưa ra lựa chọn phù hợp với mục tiêu tài chính và khẩu vị rủi ro của mình. Để phân biệt hai kênh đầu tư này, hãy cùng ACBS theo dõi ngay bài viết sau!

1. Khái niệm cổ phiếu và trái phiếu

Cổ phiếu là loại chứng khoán thể hiện quyền sở hữu một phần vốn của doanh nghiệp đối với người sở hữu – gọi là cổ đông. Khác với trái phiếu, cổ phiếu không cam kết lợi nhuận cố định. Cổ đông có thể nhận cổ tức, nhưng mức cổ tức sẽ phụ thuộc vào kết quả hoạt động kinh doanh và quyết định phân phối lợi nhuận của công ty.

Trái phiếu là loại chứng khoán xác nhận nghĩa vụ vay nợ của tổ chức phát hành (có thể là doanh nghiệp hoặc chính phủ) đối với người nắm giữ – gọi là trái chủ. Trái chủ sẽ được nhận khoản lãi suất cố định theo kỳ hạn, bất kể tình hình kinh doanh của tổ chức phát hành ra sao.

Co Phieu Va Trai Phieu
Cổ phiếu (stock) và trái phiếu (bond)

2. So sánh cổ phiếu và trái phiếu

Để lựa chọn kênh đầu tư phù hợp, nhà đầu tư cần hiểu rõ điểm giống và khác nhau giữa cổ phiếu và trái phiếu – hai loại tài sản phổ biến trên thị trường.

2.1. Điểm giống nhau giữa cổ phiếu và trái phiếu

Cổ phiếu và trái phiếu dù khác nhau về bản chất nhưng vẫn có nhiều điểm chung đáng chú ý:

  • Cùng là hình thức đầu tư tài chính: Nhà đầu tư cần bỏ vốn để sở hữu và hưởng quyền lợi từ cổ phiếu hoặc trái phiếu.
  • Tự do chuyển quyền sở hữu (trừ những trường hợp do Tổ chức phát hành hoặc pháp luật có quy định khác): Cả hai đều có thể được mua bán, cầm cố, thế chấp hoặc thừa kế, tạo sự linh hoạt trong quản lý tài sản.
  • Tiềm ẩn rủi ro tài chính: Nhà đầu tư có thể gặp rủi ro khi thị trường có nhiều biến động không thuận lợi, tổ chức phát hành mất khả năng thanh toán hoặc phá sản, hoặc các yếu tố tiềm ẩn khác mà nhà đầu tư không thể lường trước.
  • Rủi ro về thanh khoản: Không phải lúc nào cũng có thể bán lại với giá mong muốn, nhất là khi thị trường biến động hoặc thanh khoản thấp.
  • Công cụ huy động vốn: Doanh nghiệp hoặc tổ chức phát hành sử dụng cổ phiếu và trái phiếu để gọi vốn từ nhà đầu tư.
  • Cơ hội sinh lời từ biến động giá: Nhà đầu tư có thể hưởng lợi từ việc giá cổ phiếu hoặc trái phiếu tăng lên theo thời gian.
  • Phải tuân thủ pháp lý: Cả bên phát hành lẫn nhà đầu tư đều chịu sự điều chỉnh của luật chứng khoán và các quy định liên quan.
Su Giong Nhau Giua Trai Phieu Va Co Phieu
Điểm giống nhau giữa cổ phiếu và trái phiếu

2.2. Điểm khác biệt giữa cổ phiếu và trái phiếu

Mỗi loại hình sở hữu đặc tính riêng về quyền lợi, mức độ rủi ro và tiềm năng lợi nhuận – điều nhà đầu tư cần nắm rõ trước khi đưa ra quyết định.

Tiêu chí Cổ phiếu Trái phiếu
Bản chất Là loại chứng khoán ghi nhận quyền sở hữu một phần vốn điều lệ trong doanh nghiệp phát hành. Là loại chứng khoán ghi nhận quyền sở hữu một phần nợ trong doanh nghiệp phát hành, kèm nghĩa vụ thanh toán gốc và lãi của doanh nghiệp.
Chủ thể phát hành Doanh nghiệp là Công ty cổ phần. Chính phủ, Chính quyền địa phương hoặc doanh nghiệp là Công ty cổ phần, Công ty TNHH.
Tư cách của người sở hữu Cổ đông – người đồng sở hữu doanh nghiệp. Trái chủ/hay còn gọi là Người sở hữu trái phiếu – người cho doanh nghiệp vay vốn, mang tư cách chủ nợ.
Quyền lợi người sở hữu Có thể nhận cổ tức (không cố định) tùy theo kết quả kinh doanh; có quyền biểu quyết và tham gia vào các quyết sách của công ty. Nhận lãi suất cố định định kỳ, được hoàn trả gốc theo thời gian định sẵn hoặc một thời gian khác, không bị ảnh hưởng bởi hoạt động kinh doanh.
Thời hạn Vô thời hạn, không có thời gian đáo hạn cụ thể. Có thời gian đáo hạn rõ ràng, ghi trên trái phiếu, hoặc được doanh nghiệp mua lại trước thời gian đáo hạn (tùy trường hợp).
Tác động khi phát hành Tăng vốn sở hữu, thay đổi tỷ lệ cổ phần giữa các cổ đông. Tăng nợ vay nhưng không làm thay đổi cấu trúc sở hữu.
Lợi nhuận & rủi ro Lợi nhuận tiềm năng cao hơn, đi kèm với mức rủi ro lớn hơn. Cổ tức phụ thuộc vào tình hình kinh doanh. Lợi nhuận thường thấp hơn nhưng ổn định hơn, rủi ro thấp vì có cam kết hoàn trả gốc và lãi đúng hạn.
Khi doanh nghiệp giải thể Cổ đông được thanh toán sau khi doanh nghiệp trả hết nợ. Có thể mất toàn bộ vốn nếu tài sản không đủ. Trái chủ được ưu tiên thanh toán trước cổ đông và không chịu trách nhiệm pháp lý về khoản nợ của doanh nghiệp.

3. Ưu nhược điểm của cổ phiếu và trái phiếu

Phân tích ưu nhược điểm giúp nhà đầu tư đánh giá toàn diện từng kênh, từ đó xây dựng chiến lược phù hợp với mục tiêu tài chính cá nhân.

Loại hình đầu tư Cổ phiếu Trái phiếu
Ưu điểm
  • Nhà đầu tư có thể thu lợi từ cổ tức và tăng giá cổ phiếu theo thời gian.
  • Được công nhận là cổ đông, có quyền tham gia các quyết định quan trọng qua biểu quyết, họp cổ đông.
  • Có khả năng gia tăng tài sản khi doanh nghiệp hoạt động hiệu quả.
  • Tính thanh khoản cao hơn so với trái phiếu, đa dạng nhà đầu tư.
  • Lợi nhuận ổn định, không chịu ảnh hưởng bởi kết quả kinh doanh của doanh nghiệp.
  • Trái chủ được ưu tiên thanh toán trước cổ đông thường nếu doanh nghiệp giải thể hoặc phá sản.
  • Mức độ rủi ro thấp, lãi suất định kỳ và hoàn vốn gốc khi đáo hạn.
Hạn chế
  • Cổ tức không ổn định, phụ thuộc vào kết quả kinh doanh và chính sách công ty.
  • Giá cổ phiếu biến động theo thị trường, có thể dẫn đến rủi ro thua lỗ khi giao dịch.
  • Giá cổ phiếu thường phản ứng tức thời và nhạy cảm với biến động của thị trường và địa chính trị.
  • Không có quyền tham gia điều hành hay biểu quyết trong doanh nghiệp.
  • Phát sinh rủi ro tái đầu tư, đặc biệt khi lãi suất thị trường giảm.
  • Các nhà đầu tư thường đầu tư với giá trị lớn, dẫn đến nhu cầu chuyển nhượng thường mất nhiều thời gian hơn.
  • Tính thanh khoản thấp hơn do nhà đầu tư thường sở hữu giá trị lớn.
Uu Nhuoc Diem Cua Co Phieu Va Trai Phieu
Ưu nhược điểm của cổ phiếu và trái phiếu

4. Nhà đầu tư nên chọn kênh đầu tư nào?

Việc lựa chọn giữa cổ phiếu và trái phiếu không có đáp án đúng tuyệt đối, mà tùy thuộc vào kỳ vọng lợi nhuận, mức độ chịu rủi ro và chiến lược tài chính của từng người. Dưới đây là những gợi ý giúp bạn xác định kênh đầu tư phù hợp:

Khi nào nên đầu tư vào cổ phiếu?

  • Phù hợp nếu bạn:
    • Có khả năng chấp nhận rủi ro cao để đổi lấy cơ hội lợi nhuận vượt trội.
    • Mong muốn tham gia vào các quyết sách lớn của doanh nghiệp, hoặc hưởng lợi từ sự tăng trưởng dài hạn.
    • Đầu tư với tầm nhìn dài hạn và có thể chịu được biến động giá mạnh.
  • Không phù hợp nếu bạn: Ưu tiên sự ổn định và không muốn đối mặt với biến động giá hoặc cổ tức không đều.

Khi nào nên đầu tư vào trái phiếu?

  • Phù hợp nếu bạn:
    • Ưa chuộng sự an toàn, cần nguồn thu nhập đều đặn và ít rủi ro.
    • Mong muốn bảo toàn vốn và có kế hoạch đầu tư ngắn đến trung hạn.
    • Không có nhu cầu tham gia vào quá trình điều hành hay quyết định của doanh nghiệp.
  • Không phù hợp nếu bạn: Đặt mục tiêu sinh lời cao trong thời gian ngắn hoặc muốn trực tiếp hưởng lợi từ sự tăng trưởng của doanh nghiệp.
Lua Chon Co Phieu Va Trai Phieu Khi Dau Tu
Việc lựa chọn giữa cổ phiếu và trái phiếu không có đáp án đúng tuyệt đối

Việc so sánh cổ phiếu và trái phiếu là nền tảng để lựa chọn chiến lược đầu tư phù hợp với khẩu vị rủi ro và mục tiêu tài chính của từng cá nhân. Khi đã hiểu rõ ưu – nhược điểm của từng loại tài sản, nhà đầu tư có thể phân bổ danh mục một cách cân bằng và hiệu quả hơn.

Mở tài khoản tại ACBS ngay hôm nay để nhận tư vấn chuyên sâu và đồng hành cùng đội ngũ chuyên gia đầu tư uy tín. Liên hệ Hotline 028 7303 7979 hoặc Fanpage Chứng khoán ACB – ACBS để được hỗ trợ.

Tin tức liên quan

Đăng ký mở tài khoản giao dịch chứng khoán online miễn phí – chỉ 5 phút
8:46:47 Sáng - 21/11/2025

Đăng ký mở tài khoản giao dịch chứng khoán online miễn phí – chỉ 5 phút

Trong thời đại công nghệ số, hình thức đăng ký mở tài khoản giao dịch chứng khoán online dần trở thành xu hướng bởi sự tiện lợi và nhanh chóng. Bạn chỉ cần thực hiện vài thao tác đơn...
Xem ngay
Nên mở tài khoản chứng khoán ở công ty nào? Gợi ý từ chuyên gia
8:56:21 Sáng - 17/11/2025

Nên mở tài khoản chứng khoán ở công ty nào? Gợi ý từ chuyên gia

Bước khởi đầu quan trọng nhất để tham gia thị trường chứng khoán là mở tài khoản giao dịch chứng khoán. Tuy nhiên giữa hàng chục công ty môi giới lớn nhỏ, không ít nhà đầu tư băn khoăn:...
Xem ngay
Tổng quan các đặc điểm của chứng khoán nhà đầu tư cần biết
8:30:40 Sáng - 14/11/2025

Tổng quan các đặc điểm của chứng khoán nhà đầu tư cần biết

Chứng khoán là một trong những kênh đầu tư phổ biến và hấp dẫn tại Việt Nam hiện nay. Tuy nhiên, để tham gia hiệu quả, nhà đầu tư cần nắm rõ  – từđặc điểm của chứng khoán bản chất...
Xem ngay
So sánh quyền mua cổ phần và chứng quyền: Nên đầu tư vào đâu?
8:52:16 Sáng - 12/11/2025

So sánh quyền mua cổ phần và chứng quyền: Nên đầu tư vào đâu?

Nhiều nhà đầu tư thường nhầm lẫn giữa quyền mua cổ phần và chứng quyền vì cả hai đều liên quan đến quyền được mua chứng khoán. Tuy nhiên, bản chất pháp lý, đối tượng phát hành, mục đích...
Xem ngay

Bắt đầu hành trình đầu tư ngay hôm nay với ACBS!

Chỉ vài bước đơn giản, mở ngay tài khoản ACBS để tiếp cận thị trường chứng khoán, giao dịch nhanh chóng và tối ưu cơ hội đầu tư.

1group 5117
IconIcon
Web Trading
Web Trading
908icon908icon
Trung tâm phân tích
Trung tâm phân tích
546icon546icon
Ưu đãi
Ưu đãi