Khi nào bị Call Margin? 4 cách sử dụng Margin an toàn

Margin một hình thức vay vốn từ công ty chứng khoán (CTCK) để mua cổ phiếu và sử dụng chính các cổ phiếu đó làm tài sản đảm bảo cho khoản vay. Việc sử dụng đòn bẩy tài chính này có thể giúp nhà đầu tư gia tăng sức mua và tối đa hóa lợi nhuận khi thị trường diễn biến thuận lợi.

Tuy nhiên đi kèm với lợi ích luôn là rủi ro, một trong những nỗi ám ảnh lớn của nhà đầu tư khi sử dụng Margin chính là tỷ lệ vay chạm mức cảnh báo (Call Margin) và tài sản có nguy cơ bị CTCK bán mà không cần sự đồng ý của nhà đầu tư. Vậy khi nào bị Call Margin? Làm sao để quản lý tốt tài sản và sử dụng Margin an toàn? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau.

1. Call Margin là gì?

Call Margin (yêu cầu bổ sung tài sản ký quỹ) là thông báo từ công ty chứng khoán (CTCK) gửi đến nhà đầu tư khi tỷ lệ ký quỹ trong tài khoản vay Margin chạm mức Call Margin theo quy định của CTCK.

Khi nhận được thông báo Call Margin, nhà đầu tư buộc phải thực hiện một trong hai hành động sau:

• Bổ sung thêm tiền/cổ phiếu để nâng tỷ lệ ký quỹ lên ngưỡng an toàn.
• Bán bớt cổ phiếu đang nắm giữ để giảm dư nợ vay.

Nếu nhà đầu tư không thực hiện kịp thời, CTCK có quyền bán giải chấp cổ phiếu (Force Sell) một phần hoặc toàn bộ danh mục để thu hồi nợ, mà không cần sự đồng ý của nhà đầu tư.

*** Tỷ lệ ký quỹ được tính bằng công thức sau:

*** Quy định về các mức tỷ lệ ký quỹ tại các CTCK sẽ khác nhau vì mỗi công ty có chính sách quản trị rủi ro riêng. Tuy nhiên, nhà đầu tư có thể tham khảo nội dung dưới đây để nhận biết tài khoản ký quỹ của mình có đang ở trạng thái bị Call Margin hay không.

• Tài khoản ở trạng thái bình thường khi: Tỷ lệ ký quỹ > Tỷ lệ ký quỹ duy trì.
• Tài khoản bị Cảnh báo ký quỹ (Call Margin) khi: Tỷ lệ ký quỹ xử lý ≤ Tỷ lệ ký quỹ < Tỷ lệ ký quỹ duy trì.
• Tài khoản bị Bán giải chấp (Force Sell) khi: Tỷ lệ ký quỹ < Tỷ lệ ký quỹ xử lý.

*** Ví dụ thực tế:

Tỷ lệ ký quỹ ban đầu tối thiểu tại ACBS là 50% – nhà đầu tư được phép vay tối đa 50%.

Quy định về tỷ lệ vi phạm giao dịch ký quỹ tại ACBS là:

• • Tỷ lệ ký quỹ bổ sung: <= 30% (tỷ lệ ký quỹ chạm mức này sẽ bị Call Margin).
  • Tỷ lệ xử lý: <= 25% (tỷ lệ ký quỹ chạm mức này sẽ bị Force Sell)

2. Khi nào bị Call Margin? Ví dụ minh họa

2.1. Giá cổ phiếu giảm mạnh làm giảm giá trị tài sản đảm bảo

Khi thị trường biến động tiêu cực → giá cổ phiếu giảm mạnh → tổng giá trị tài sản trong tài khoản Margin cũng giảm theo → điều này khiến tỷ lệ ký quỹ giảm xuống dưới ngưỡng an toàn mà công ty chứng khoán yêu cầu.

Ví dụ:

• Tài sản tự có: 100 triệu đồng.
• Tỷ lệ ký quỹ ban đầu: 50%.
• Tỷ lệ ký quỹ duy trì: 30%.
• Tỷ lệ ký quỹ xử lý: 25%.

Tính toán:

• Sức mua tối đa (Full Margin): 100 triệu : 50% = 200 triệu đồng.
• Khoản vay Margin: 200 triệu – 100 triệu = 100 triệu.

Thời điểm xảy ra Call Margin:

Giả sử giá cổ phiếu giảm 30%

• Tổng giá trị tài sản giảm còn =  200 – (200 x 30%) = 140 triệu đồng.
• Vốn tự có = tổng giá trị tài sản – khoản vay = 140 – 100 = 40 triệu đồng.
• Tỷ lệ ký quỹ mới = (40/140) x 100% = 28,6%.

→ Khi đó: Tỷ lệ ký quỹ xử lý < Tỷ lệ ký quỹ < Tỷ lệ ký quỹ duy trì (25% < 28,6% < 30%) .

→ Nhà đầu tư sẽ nhận được thông báo Call Margin từ công ty chứng khoán.

2.2. Công ty chứng khoán thay đổi quy định về tỷ lệ ký quỹ

Trong một số trường hợp đặc biệt, CTCK có thể điều chỉnh tỷ lệ ký quỹ đối với một số mã cổ phiếu hoặc toàn bộ danh mục. Nếu tỷ lệ ký quỹ xử lý tăng lên đột ngột, tài khoản của nhà đầu tư có thể rơi vào trạng thái Call Margin ngay cả khi giá trị tài sản không thay đổi.

3. Hậu quả khi bị Call Margin

Nếu nhà đầu tư không thực hiện bổ sung ký quỹ đúng hạn, hậu quả tài chính không chỉ cho cá nhân nhà đầu tư mà còn ảnh hưởng đến toàn thị trường.

3.1. Đối với nhà đầu tư

Margin giống như “con dao hai lưỡi”. Margin có thể khuếch đại lợi nhuận khi thị trường thuận lợi nhưng cũng dễ dàng đẩy nhà đầu tư vào tình trạng thua lỗ lớn khi thị trường giảm hoặc nếu không kiểm soát rủi ro tốt.

Call Margin ảnh hưởng trực tiếp đến kế hoạch đầu tư cá nhân vì nếu không kịp thời bổ sung tiền/tài sản để đưa tỷ lệ ký quỹ về ngưỡng an toàn theo yêu cầu của CTCK, CTCK có quyền bán giải chấp bất kỳ mã cổ phiếu nào trong danh mục để thu hồi nợ, mà không cần sự đồng ý của chủ tài khoản.

Hậu quả là:

• Tài sản của bạn bị sụt giảm nghiêm trọng do bán ở mức giá thấp.
• Mất quyền chủ động trong việc quản lý danh mục đầu tư.
• Đánh mất những cổ phiếu tiềm năng đang nắm giữ, bỏ lỡ cơ hội phục hồi khi thị trường khởi sắc trở lại.
• Tâm lý hoảng loạn dẫn đến các quyết định đầu tư vội vàng, thiếu cân nhắc và có thể gây ra thêm tổn thất trong tương lai.

3.2. Đối với thị trường

Trong giai đoạn thị trường giảm điểm (downtrend), hàng loạt tài khoản bị Call Margin cùng lúc sẽ dẫn đến việc bị bán giải chấp hàng loạt, gây ra hiện tượng bán chéo cổ phiếu. Áp lực cung tăng mạnh khiến giá cổ phiếu tiếp tục lao dốc, làm tình trạng “đỏ lửa” trên bảng điện tử trở nên nghiêm trọng hơn.

Chính vì hiệu ứng dây chuyền này, không hiếm gặp những giai đoạn thị trường giảm sâu nhiều phiên liên tiếp do tâm lý hoảng loạn và hoạt động bán giải chấp lan rộng.

4. Kế hoạch đầu tư để không bị Call Margin

4.1. Trang bị kiến thức về đầu tư và cách sử dụng Margin

Trang bị kiến thức là bước nền tảng đầu tiên giúp nhà đầu tư sử dụng đòn bẩy tài chính một cách an toàn và chủ động:

• Tìm hiểu kỹ về các Quy định giao dịch ký quỹ và Hướng dẫn giao dịch ký quỹ – Việc hiểu rõ cơ chế vận hành, quy định tỷ lệ ký quỹ, ngưỡng cảnh báo và phương thức xử lý sẽ giúp nhà đầu tư không bị bất ngờ khi thị trường biến động.
• Lập kế hoạch dự phòng rủi ro – Cần chủ động xây dựng các kịch bản phòng ngừa khi giá cổ phiếu biến động bất lợi và chuẩn bị sẵn phương án xử lý, thay vì bị động đối mặt với Call Margin.
• Tham khảo ý kiến chuyên gia – Hạn chế đầu tư theo cảm tính bằng cách tham vấn chuyên gia tài chính hoặc sử dụng các dịch vụ tư vấn đầu tư để xây dựng chiến lược bài bản.
• Nâng cao năng lực phân tích tài chính và thị trường – Hiểu rõ tình hình doanh nghiệp và xu hướng thị trường để đưa ra quyết định đầu tư phù hợp.

4.2. Chọn cổ phiếu tốt và có tiềm năng ổn định

Sau khi đã có kiến thức nền tảng, bước tiếp theo là chọn đúng sản phẩm đầu tư:

• Ưu tiên cổ phiếu có thanh khoản tốt, biến động giá ổn định: Lý tưởng nhất là những doanh nghiệp có nền tảng tài chính vững mạnh, ban lãnh đạo có năng lực và đạo đức, cùng lợi thế cạnh tranh bền vững.
• Đa dạng hóa danh mục: Không dồn toàn bộ vốn vào một mã cổ phiếu hay một nhóm ngành giúp giảm thiểu rủi ro khi thị trường đi xuống.

4.3. Sử dụng dịch vụ Margin (vay ký quỹ) của Công ty Chứng khoán uy tín

Chọn đúng công ty cung cấp dịch vụ vay ký quỹ Margin tốt giúp tối ưu chi phí và kiểm soát rủi ro:

• Ưu tiên công ty có chính sách minh bạch và dịch vụ hỗ trợ tốt: Một công ty chứng khoán uy tín sẽ cung cấp các công cụ cảnh báo rủi ro, hỗ trợ kỹ thuật và thông tin đầy đủ.
• Tận dụng các gói lãi suất ưu đãi: Tại ACBS, nhà đầu tư có thể lựa chọn các gói vay phù hợp với chiến lược đầu tư và khả năng tài chính cá nhân như:
  • Gói Margin T+: Miễn phí 7 ngày đầu lãi suất 0%/năm.
  • Gói Margin T14: Lãi suất chỉ 8%/năm trong 14 ngày đầu tiên.
  • Gói Margin ưu đãi đến tháng 9/2025: Lãi suất 8%/năm trong 3 tháng.

4.4. Cách để không bị Call Margin

Dưới đây là một số nguyên tắc quan trọng nhà đầu tư cần thực hiện thường xuyên nhằm phòng tránh rủi ro:

Sử dụng Margin một cách cẩn trọng:

• Chủ động kiểm soát tỷ lệ Margin, không vay quá nhiều.
• Không dùng tiền vay Margin để bắt đáy vì rủi ro rất cao.
• Đặt ra ngưỡng vay an toàn cho bản thân.
• Luôn dự phòng tiền mặt để bổ sung khi cần.

Giám sát và phản ứng kịp thời trong quá trình đầu tư:

• Theo dõi sát tỷ lệ ký quỹ.
• Hạ tỷ trọng Margin khi cổ phiếu hoặc thị trường chuyển biến kém tích cực: Khi nhận thấy dấu hiệu thị trường hoặc cổ phiếu chuyển biến tiêu cực, hãy nhanh chóng giảm tỷ lệ vay Margin bằng cách bán bớt cổ phiếu để giảm áp lực tài chính.
• Xây dựng chiến lược cắt lỗ hợp lý để tránh bị bán giải chấp toàn bộ tài khoản (xác định trước khoản lỗ tối đa và chủ động bán ra một phần cổ phiếu khi giá giảm sâu để duy trì tỷ lệ ký quỹ tối thiểu).
• Khi đạt lợi nhuận kỳ vọng, nhà đầu tư nên chốt lời sớm để tránh thị trường đảo chiều.

• Chủ động bổ sung tài sản đảm bảo khi nhận cảnh báo Margin call.

Call Margin là tín hiệu cảnh báo rõ ràng về rủi ro khi sử dụng đòn bẩy tài chính. Hiểu rõ bản chất, nguyên nhân và cách phòng tránh sẽ giúp nhà đầu tư bảo vệ tài khoản một cách chủ động, tránh rơi vào thế bị động trong thị trường đầy biến động.

Dù bạn là nhà đầu tư mới hay đã có kinh nghiệm, việc có một đơn vị đồng hành chuyên nghiệp sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian, giảm thiểu sai sót và nắm bắt đúng cơ hội thị trường.

Nếu bạn đang tìm kiếm lời khuyên từ chuyên gia hãy liên hệ với ACBS thông qua Hotline 028.7303.7979. Trung tâm phân tích thị trường ACBS và đội ngũ chuyên gia đầu tư nhiều năm thực chiến sẽ liên tục mang đến những kiến thức đầu tư bài bản, báo cáo tài chính chuyên sâu để nhà đầu tư bắt nhịp kịp sóng thị trường. Đừng quên theo dõi Fanpage Chứng khoán ACB – ACBS để được trao đổi chuyện thị trường trực tiếp với đội ngũ phân tích của ACBS trong livestream “Chạm thông tin” vào 8h30 sáng thứ 2 hàng tuần.