Giao dịch ký quỹ là gì? 3+ điều nhà đầu tư mới NHẤT ĐỊNH cần biết

“Giao dịch ký quỹ là gì“ là câu hỏi phổ biến với những nhà đầu tư mới bước vào thị trường chứng khoán. Đây là hình thức giao dịch cho phép bạn mua bán cổ phiếu với số vốn lớn hơn số tiền hiện có, mở ra cơ hội tối ưu hóa lợi nhuận nhưng cũng đi kèm với những rủi ro cần được cân nhắc kỹ lưỡng.

1. Giao dịch ký quỹ là gì và 13+ khái niệm liên quan

Để hiểu rõ về giao dịch ký quỹ chứng khoán là gì, trước tiên nhà đầu tư cần nắm được khái niệm cơ bản và một số thuật ngữ liên quan.

1.1. Khái niệm và ví dụ giao dịch ký quỹ

Giao dịch ký quỹ (margin trading) là hình thức vay tiền từ công ty chứng khoán (CTCK) để mua chứng khoán. Trong quá trình này, nhà đầu tư chỉ cần bỏ ra một phần vốn tự có, phần còn lại sẽ được vay từ công ty chứng khoán để thực hiện giao dịch.

Mục đích của việc sử dụng giao dịch ký quỹ là để tăng khả năng mua bán chứng khoán, từ đó nâng cao cơ hội sinh lời. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng nếu giá trị cổ phiếu giảm, mức thua lỗ sẽ cũng tăng lên tương ứng với tỷ lệ đòn bẩy sử dụng, gây ra rủi ro lớn.

Các loại vị thế trong giao dịch ký quỹ gồm: 

• Mua ký quỹ (Long position): Nhà đầu tư vay tiền từ công ty chứng khoán để mua chứng khoán, sau đó bán ra khi giá tăng nhằm thu lợi nhuận. Nhà đầu tư cần hoàn trả khoản vay, lãi suất và các chi phí liên quan đến giao dịch.
• Bán ký quỹ (Short position): Đây là hình thức mà nhà đầu tư vay chứng khoán từ công ty để bán trước, sau đó mua lại khi giá giảm để thu lợi. Tuy nhiên, giao dịch này chưa được công nhận trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Nhà đầu tư có nghĩa vụ hoàn trả lại chứng khoán đã vay cùng với các chi phí phát sinh từ hợp đồng.

Ví dụ giao dịch ký quỹ:

• Giá cổ phiếu ACB hiện tại: 40.000 đồng/cổ phiếu
• Nhà đầu tư B muốn mua: 2.000 cổ phiếu
• Tổng số tiền cần có: 2.000 x 40.000 = 80.000.000 đồng
• Nhà đầu tư B chỉ có: 40.000.000 đồng

Giải pháp: Nhà đầu tư B sử dụng giao dịch ký quỹ, vay 50% còn lại (40 triệu đồng) từ công ty chứng khoán để đủ tiền mua 2.000 cổ phiếu.

Xem thêm: Tìm hiểu chi tiết Margin trong chứng khoán là gì để giao dịch thành công và hiệu quả

1.2. 13+ khái niệm khác liên quan đến giao dịch ký quỹ

Sau khi hiểu giao dịch ký quỹ là gì, nhà đầu tư mới cần nắm thêm các khái niệm quan trọng liên quan để giao dịch hiệu quả hơn. Dưới đây là 13+ thuật ngữ bạn nên biết:

• Chứng khoán ký quỹ: Là các mã chứng khoán đủ điều kiện giao dịch ký quỹ theo quy định của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và nằm trong danh mục cho phép tại CTCK. Xem thêm Danh mục chứng khoán cho phép giao dịch ký quỹ tại ACBS tại đây.
• Tài khoản giao dịch ký quỹ (TKKQ): Là tài khoản hoặc tiểu khoản mở tại CTCK, phục vụ cho việc thực hiện các giao dịch ký quỹ.
• Dư nợ trên TKKQ: Là tổng nghĩa vụ nợ mà khách hàng phải thanh toán cho CTCK, Tại ACBS, dư nợ trên TKKQ sẽ bao gồm nợ gốc, lãi vay, phí môi giới, lưu ký, SMS, thuế và các khoản phát sinh khác.
• Lãi vay: Tính theo ngày, áp dụng trên từng khoản vay mà khách hàng sử dụng.
• Hạn mức cho vay: Là số tiền tối đa mà khách hàng có thể vay tại ACBS để giao dịch ký quỹ.
• Tài sản thực có: Tài sản thực có = Tổng tài sản ký quỹ trên TKKQ – Dư nợ
• Tài sản bảo đảm (TSBĐ): Bao gồm toàn bộ tài sản trong TKKQ như tiền mặt, chứng khoán, cổ tức chờ về và các quyền phát sinh khác mà CTCK chấp nhận.
• Tổng tài sản giao dịch ký quỹ: Là tổng giá trị tiền, chứng khoán được phép ký quỹ và các quyền phát sinh trên TKKQ theo định giá của CTCK.

• Giá trị chứng khoán được phép ký quỹ:

Với chứng khoán hiện có: tính theo giá đóng cửa hoặc giá điều chỉnh (nếu có), không vượt quá mức giá tối đa do CTCK quy định.

Với chứng khoán mới mua trong ngày: tính theo giá khớp trong ngày, cũng theo giới hạn giá tối đa của CTCK.

• Giá trị ký quỹ yêu cầu = Giá trị chứng khoán × Tỷ lệ ký quỹ ban đầu
• Giá trị dư ký quỹ = Tài sản thực có – Giá trị ký quỹ yêu cầu
• Lệnh gọi ký quỹ bổ sung: Là thông báo từ CTCK khi tỷ lệ ký quỹ thực tế giảm xuống dưới mức duy trì. Khách hàng cần nộp thêm tiền, bán hoặc bổ sung chứng khoán đủ điều kiện ký quỹ trong thời gian quy định.
• Giá trị ký quỹ bổ sung: Là giá trị tiền hoặc chứng khoán cần bổ sung theo lệnh gọi để đưa tỷ lệ ký quỹ trở lại mức yêu cầu.

2. Điều kiện thực hiện giao dịch ký quỹ chứng khoán

Để thực hiện giao dịch ký quỹ chứng khoán, nhà đầu tư và công ty chứng khoán cần đáp ứng một số điều kiện nhất định theo quy định pháp luật, cụ thể:

• Nhà đầu tư phải ký hợp đồng giao dịch ký quỹ với công ty chứng khoán được cấp phép, hợp đồng này cũng đồng thời là hợp đồng vay cho giao dịch ký quỹ. Hợp đồng cần có các điều khoản về tài sản bảo đảm, thời hạn bổ sung ký quỹ, phương thức giải quyết tranh chấp, rủi ro và chi phí.

• Nhà đầu tư nước ngoài không được thực hiện giao dịch ký quỹ.

• Mỗi nhà đầu tư chỉ được mở một tài khoản giao dịch ký quỹ tại công ty chứng khoán. Tài khoản này phải được tách biệt với tài khoản giao dịch chứng khoán thông thường.

• Nhà đầu tư có trách nhiệm đảm bảo tỷ lệ ký quỹ ban đầu và duy trì tỷ lệ ký quỹ theo hợp đồng. Nếu tỷ lệ ký quỹ giảm xuống dưới mức yêu cầu, công ty chứng khoán sẽ yêu cầu bổ sung ký quỹ hoặc bán tài sản bảo đảm.

• Công ty chứng khoán có quyền bán tài sản bảo đảm nếu nhà đầu tư không thực hiện bổ sung ký quỹ theo yêu cầu.

• Nếu công ty chứng khoán không còn đủ điều kiện cung cấp dịch vụ vay tiền mua chứng khoán, phải ngừng ký hợp đồng mới và báo cáo cho Ủy ban Chứng khoán Nhà nước trong vòng 48 giờ.

• Ủy ban Chứng khoán Nhà nước có thể yêu cầu tạm ngừng giao dịch ký quỹ để ổn định thị trường khi cần thiết.

3. Lãi suất vay giao dịch ký quỹ

Mỗi công ty chứng khoán áp dụng lãi suất khác nhau, nhưng thường dao động trong khoảng 0,03% mỗi ngày. Các khoản vay ký quỹ thường có thời gian đáo hạn trong vòng 90 ngày.

Lãi suất gia hạn: Nếu không thanh toán đúng hạn, bạn sẽ phải chịu lãi suất gia hạn cao hơn, từ 150-200% so với lãi suất thông thường.

Trong số các lựa chọn hiện có, ACBS nổi bật nhờ chính sách linh hoạt và ưu đãi vượt trội dành cho nhà đầu tư. Với tỷ lệ cho vay hợp lý, lãi suất cạnh tranh, thời hạn vay lên đến 90 ngày và có thể gia hạn tối đa 2 lần, ACBS mang đến giải pháp tài chính linh hoạt cho nhà đầu tư. Thủ tục thực hiện nhanh chóng, đơn giản, giúp bạn nắm bắt cơ hội thị trường dễ dàng hơn bao giờ hết.

Ngoài ra, ACBS còn triển khai các sản phẩm ưu đãi lãi suất đặc biệt, rất phù hợp với nhà đầu tư lướt sóng, nắm bắt cơ hội đầu tư theo sóng tăng của thị trường

4. Lưu ý khi thực hiện giao dịch ký quỹ

Giao dịch ký quỹ là công cụ đòn bẩy tài chính hấp dẫn, nhưng đi kèm với đó là những rủi ro nhất định. Để sử dụng hiệu quả và an toàn, nhà đầu tư cần lưu ý những điểm sau:

• Quản lý rủi ro, tránh bị call margin: Khi giá trị tài sản giảm dưới mức tối thiểu, bạn sẽ bị “call margin” – tức là phải nạp thêm tiền hoặc bán bớt chứng khoán. Để hạn chế rủi ro, nên sử dụng margin ở mức an toàn và luôn giữ một khoản dự phòng.
• Tính toán kỹ chi phí vay: Lãi suất vay margin thường tính theo ngày và có thể tăng nếu bạn gia hạn khoản vay. Do đó, chỉ nên dùng margin khi kỳ vọng lợi nhuận cao hơn chi phí vay – tránh rơi vào tình trạng “lãi không đủ trả lãi”.
• Lựa chọn cổ phiếu phù hợp: Không phải cổ phiếu nào cũng được phép ký quỹ. Hãy chọn mã có trong danh sách được giao dịch ký quỹ, có thanh khoản cao và biến động giá ổn định để giảm thiểu rủi ro.
• Đầu tư có chiến lược rõ ràng: Không nên dùng margin theo cảm tính. Cần xác định trước điểm mua, chốt lời, cắt lỗ và thường xuyên theo dõi danh mục để kịp thời điều chỉnh khi thị trường biến động.

Lưu ý quan trọng: Margin có thể giúp bạn khuếch đại lợi nhuận, nhưng cũng khiến rủi ro lớn hơn nếu không kiểm soát tốt. Hãy chỉ sử dụng khi bạn đã có đủ kiến thức, kinh nghiệm và một kế hoạch đầu tư vững vàng.

Hiểu rõ “giao dịch ký quỹ là gì” sẽ giúp nhà đầu tư chủ động hơn trong việc tận dụng đòn bẩy tài chính một cách hiệu quả. Tuy nhiên, để thành công với giao dịch ký quỹ, bạn cần có chiến lược quản lý rủi ro chặt chẽ và luôn theo dõi sát sao biến động thị trường.

Nếu bạn đang tìm kiếm sự hỗ trợ chuyên nghiệp, hãy đăng ký mở tài khoản giao dịch ký quỹ (TKKQ) tại ACBS. Gọi ngay Hotline 028 7303 7979 hoặc fanpage Chứng khoán ACB – ACBS để nhận tư vấn chi tiết!